«Drømmer» vann Gullbjørnen på Filmfestivalen i Berlin i februar 2025. Filmen er den første norske filmen som har vunne denne prisen!

Hovudpersonen, Johanne, forelskar seg i fransklæraren. Ho byrjar å besøke læraren på fritida. For å ta vare på dei gode kjenslene, skriv 17-åringen ned alt ho opplever. Seinare vel ho å vise det ho har skrive til mora og bestemora. Dei blir sjokkerte, i alle fall i første omgang.

Dette er utgangspunktet for ei filmhistorie utan den store dramatikken. Sindigheten trumfer temperamentet, skriv NRK/Filmpolitiet. Ella Øverbye spelar hovudrolla, ho er berre 20. Men vi møter røynde skodespelarar i rollene som mor og bestemor. Ane Dahl Torp som mora og Anne Marit Jacobsen som mormora. Selome Emnetu har rolla som fransklæraren.

«Drømmer» er film nummer to i ein trilogi. Alle hadde premiere i 2024. For den første av dei tre filmane, «Sex», fekk Dag Johan Haugerud Nordisk råds filmpris. «Kjærlighet», film nummer tre, hadde verdspremiere under Filmfestivalen i Venezia i september 2024.

«Boy From Heaven» var Sveriges Oscar-bidrag. Filmen vann òg prisen for beste manus i Cannes. Den svenske regissøren Tarik Saleh er ein allsidig fyr. Han byrja karrieren som graffitikunstnar. Han har regissert musikkvideoar. Han har vore programleiar i SVT.

Handlinga i «Boy from Heaven» går føre seg i Kairo. Hovudpersonen Adam kjem frå enkle kår, han er son til ein fiskar, men har fått plass på det prestisjefylte Al-Azharuniversitetet. Storimamen ved universitetet døyr. Det må veljast ny leiar. Adam blir ufrivillig rekruttert av den egyptiske tryggingstenesta og blir dregen inn i eit religiøst og politisk maktspel. Dette er risikabelt. Filmen er spennande.

Handlingen utspiller seg som en slags spionfilm, skriv NRK/ Filmpolitiet. Palestinaren Tawfeek Barhom har hovudrolla som uskuldige Adam. Libanesisk-svenske Fares Fares er den utkropne etterretningsoffiseren Ibrahim frå tryggingstenesta. Begge haustar lovord hos kritikarane.

Filmen vann Grand Prix i Cannes. Hovudpersonane er to sjukepleiarar som bur saman. Prabha er eldst, mannen hennar bur i Tyskland, det er lenge sidan ho har høyrt frå han. Anu er yngre, ho har ein affære med ein muslimsk mann; det skal ikkje ei hinduistisk kvinne ha.

Regissøren Payal Kapadia kjem frå Mumbai. Handlinga går føre seg i denne travle storbyen på vestkysten av India. Livssituasjonen til dei to damene er ulik. Filmen handlar på den eine sida om familieband og om å gjere plikta si og på den andre sida om fridom og om å kunne gjere personlege val.

Vega Scene skriv om filmen: Bruken av lys, både som metafor og som estetisk og formmessig virkemiddel, løfter filmen til noe helt unikt, og setter medfølelse og kvinnesolidaritet i sentrum.

Endå ein film av tyskaren Wim Wenders. Vi viste «Perfect Days» i januar. Filmen er både ein westernfilm, ein road movie og eit familiedrama. I opningsscena ser vi hovudrolleinnehavaren Harry Dean Stanton. Han kjem gåande i ørkenen i Texas med ein raud kaps på hovudet. Stanton var det ein kan kalle ein birolleskodespelar, men her fekk han sitt livs største rolle, som Travis.

Travis har vore på flukt i fire år på grunn av eit familiesamanbrot. Han hamnar på sjukehus, eit visittkort røper kven han er og broren kjem frå Los Angeles og hentar han. Heime hos broren møter han den sju år gamle sonen sin, det viser seg at kona til Travis òg har forsvunne. Nastassja Kinski har rolla som kona til Travis.

Det er verdt å legge merke til fargane i filmen. Wim Wenders seier i eit intervju at fargepaletten er raudt, kvitt og blått; men grønfargen er òg med, til dømes i sluttscena. Ry Cooder laga musikken til filmen. Allereie i opningsscena, der Travis kjem gåande i ørkenen, høyrer vi gitarspelet hans. Handlinga i filmen går aldri føre seg i byen Paris i Texas. Travis meiner at han blei unnfanga i den byen, at han har ein liten eigedom der, ein draumeplass der han kunne ha bygt seg eit hus og levd lukkeleg med familien. Filmen fekk svært gode kritikkar i norske aviser.

Filmen fekk Oscar for beste framandspråklege film og han fekk Gullpalmen i Cannes. Günter Grass gav ut romanen «Blikktrommen» i 1959. Boka er eit av dei tidlegaste litterære oppgjera med nasjonalsosialismen. Grass fekk Nobelprisen i litteratur i 1999. Volker Schlöndorff si filmatisering av «Blikktrommen» er frå 1979. Günter Grass var involvert i utviklinga av replikkane i filmen. Det absurde og lett surrealistiske som ein finn i boka finn ein att i filmen. Dette er ein film som det er verdt å sjå om att viss ein har sett han før! Her er mange scener ein ikkje så lett gløymer; eitt døme er scena der hovudpersonen Oskar slår på tromma si og skaper kaos på nazimøtet.

Nazismen og nazistane er på frammarsj i Tyskland og i Danzig, der handlinga i hovudsak går føre seg. Oskar har bestemt seg for å slutte å vekse, han oppdagar at han kan knuse glas med stemma si, og den jødiske leiketøysseljaren skaffar han stadig ei ny tromme når han har blitt øydelagt. Oskar bur i lag med mor si og mannen hennar, den tyske kokken Alfred. Mora har gåande ein affære med Jan, han er polsk. Alfred og Jan er venner. Oskar trur at det Jan som er faren hans.

Oskar blei spelt av den sveitsiske skodespelaren David Bennent. Han var elleve år då filminnspelinga gjekk føre seg. Filmen er morosam. I opningsscena får vi vite korleis mor til Oskar blei unnfanga. Og filmen er sjølvsagt alvorleg. Eit eksempel på dette er skjebnen til den jødiske leiketøysseljaren, spelt av songaren Charles Aznavour.

Casablanca vann Oscar for beste film, regi og manus i 1944.

Det er desember 1941. Amerikanaren Rick (Humphrey Bogart) har ein nattklubb i Casablanca. Blant klientellet er flyktningar, tjuvar, representantar for den tyske krigsmakta og representantar for den franske Vichy-regjeringa, som var kjent for sitt tette samarbeid med Tyskland og som styrte den delen av Frankrike som ikkje var okkupert.

Guillermo, ein kriminell, har fått tak i nokre reisepapir. Desse dokumenta kan ein flyktning bruke for å komme seg til Portugal, og til USA. Det viser seg etter kvart at den kriminelle Guillermo har bedt nattklubbeigaren Rick (Humphrey Bogart) om å ta vare på papira.

Så ein kveld dukkar eit par opp i nattklubben, Ilsa (Ingrid Bergman) og Victor. Ilsa er ekskjærasten til Rick. Victor er Ilsa sin ektemann; og han er motstandsmann. Ilsa forklarar etter kvart at då ho og Rick møttest i Paris i 1940, hadde ho trudd at ektemannen var død. No har Victor bruk for reisedokumenta som Guillermo har overlate til Rick.

Rick må velje. Skal han velje kjærleiken, eller skal han velje å gjere det rette og hjelpe Victor med å flykte frå Casablanca for å fortsetje kampen mot nazistane. Må kjærleiken vike for den gode saka?

Filmen er kjend for den gode dialogen og dei minneverdige replikkane. Avslutningsreplikken er legendarisk.